نام فارسی: کلم زینتی
نام علمی:Brassica oleraceae
زمان کاشت: اوایل تابستان
زمان گل دهی: آذر تا اردیبهشت
رنگ : مختلط نوع عرضه : پاکتی ، گرمی
راهنمای کاشت : داخل پاکت
گياهان گونه Brassica oleraceae هميشه- سبز بوده ولي به صورت دو ساله كاشته شده و استفاده زينتي- از برگهاي آن در حقيقت در طول يكسال انجام مي‌گيرد. به اين ترتيب كه در پائيز و زمستان -سال اول برگها درشت و رنگين شده و با فرارسيدن بهار سال بعد برگها به سبزي -گرائيده ساقه طويل گشته و توليد گل مي‌كند، بذرهاي آن نيز در تابستان مي‌رسند. گل‌هاي اين گياه از نقطه نظر زينتي حائز اهميت نيستند. ولي بهر حال زيبائي خاص خود را دارا مي باشند.
ارتفاع و گستردگي آن در واريته‌هاي مختلف -(پاكوتاه ، پابلند) متغير مي‌باشد.
بوته‌هاي نسل F1 يكنواخت مي‌باشند- و داراي برگهاي تك رنگ بوده و شفافيت و خلوص رنگ‌ها نيز بيشتر -مي‌باشد و از رشد سريع و قدرت و استقامت بيشتري برخوردارند. زيرا قدرت هيبريد زيادتر از قدرت والدين است.واريته‌هاي موجود در ايران همه حاصل بذرهاي هيبريد نسل‌هاي بعد از F1 بوده و برگها -طيف وسيعي از رنگهاي قرمز، سفيد، صورتي و سبز را دارا مي‌باشند.
از لحاظ شكل برگها نيز كلم‌هاي زينتي به سه دسته تقسيم مي‌گردند.
1ـ واريته‌هاي كلم با برگهاي لبه گرد و بدون بريدگي (Round leaves ) : گياهاني پاكوتاه و توپر مي‌باشند كه برگهاي اطراف سبز -بوده و برگهاي قسمت مركزي به رنگهاي قرمز، صورتي و سفيد ديده مي‌شوند.
اين واريته‌ها زود رنگ گرفته و در پائيز داراي رنگهاي درخشان و زيبا مي‌شوند.
در برابر سرماي زمستان نيز مقاومت داشته و از بين نمي روند.
2ـ كلم‌هاي زينتي داراي برگهاي چين خورده (Fringed leaves) : گياهاني توپر با برگ متراكم و چين خورده كه در اندازه‌هاي كوتاه قد و متوسط ديده مي‌شوند و داراي رنگهاي قرمز تند، سفيد، ارغواني مي باشند. اين واريته‌هاي در پائيز رنگ گرفته و نسبت به سرماي زمستان -نيز بردبار مي‌باشند.
3ـ كلم‌هاي زينتي داراي برگهايي با بريدگي‌هاي عميق و پرمانند (Feather leaves) : اين واريته‌ها -داراي برگهايي دندانه‌دار با بريدگي‌هاي عميق مي‌باشند. همچنين داراي ساقه‌اي كلفت و قوي بوده كه تاج گسترده آن را نگه مي‌دارد.
به طور كلي مقاومترين گروه نسبت به سرماي سخت زمستانه اين گياهان مي‌باشند و جهت كاشت در مناطق با سرماي سخت بسيار مناسب هستند.
رنگ دهي اين گروه نيز دير شروع شده و در سرماي شديد رنگ برگها شفافيت و خلوص خود را پيدا مي‌كنند.
نيازهاي اكولوژيك :
نور :
به طور كلي كلم‌هاي زينتي بايد در محيط كاملاً آفتابي كاشته شوند. فاصله نشاء‌ها بايد طوري انتخاب- شوند كه نور كافي به گياه برسد. در غير اينصورت ساقه‌ها جهت رسيدن به نور بلند شده و سست و توخالي خواهند شد و گياه ظاهري نازيبا پيدا خواهد كرد.
آب :
اين گياه به آب فراوان نياز دارد و خاك آن هميشه بايد مرطوب نگاهداشته شود.
خاك :
گياهان خانواده كلم در خاكي كه حاوي مقداري آهك باشد رشد مناسبي دارند، ولي بايستي با افزودن كودهاي آلي (خاكبرگ + كود پوسيده دامي) محيط خاك را خنثي و تا حدي اسيدي نگاهداشت.
كود :
در مورد مصرف كود براي كلم زينتي بايد كمي دقت شود، زيرا كمبود مواد غذايي سرعت و درجه رنگ دهي برگها را كاهش داده و باعث زرد شدن و ريزش برگها مي‌شود. افزودن كودآلي به خاك مناسب مي‌باشد. نكته قابل توجه اينست كه در هنگامي كه برگها در حال تغيير رنگ مي‌باشند به هيچ وجه نبايد از كود ازته استفاده نمود. زيرا برگها قدرت تغيير رنگ خود را از دست مي‌دهند.
دما :
تغيير رنگ و ايجاد رنگهاي زيبا در ناحيه مركزي برگها زماني آغاز مي‌گردد كه درجه حرارت هوا به 15 درجه سانتيگراد كاهش پيدا نمايد. با تقليل درجه حرارت رنگ‌ها خلوص بيشتري پيدا مي‌كنند . كلم زينتي سرماي 10ـ درجه سانتيگراد را در زمستان مي‌تواند تحمل كند. واريته‌هاي قرمز رنگ مقاومت بيشتري در برابر سرما دارند.
روش‌هاي ازدياد :
1ـ كاشت بذر : (هنگامي كه درجه حرارت حدود 20 درجه سانتيگراد باشد)
زمان كاشت بذر در هواي آزاد ارديبهشت و خرداد ماه است. بذرها داخل كرت كاشته شده وقتي نشاء‌ها حدود 5 تا 6 برگه شدند مي‌توان آنها را به داخل گلدان نشايي منتقل كرد. (استاندارد دهانه گلدان نشايي حدود 10 تا 12 سانتيمتر مي‌باشد.)
حدود 15 تا 20 روز بعد دوباره نشاء‌ها را به گلدان خياري(استاندارد دهانه آن 20 سانتيمتر مي‌باشد) منتقل مي‌كنند.
در مرحله‌اي كه نشاء در گلدان خياري قرار دارد به گياه به هيچ وجه نبايد كود ازته داده شود زيرا در كيفيت و سرعت تغيير رنگ برگها تاثير منفي دارد.
زمان كاشت در زمين اصلي :
از اواسط پائيز كه هوا خنك مي‌شود مي‌توان اقدام به كاشت آن نمود.
2ـ تقسيم بوته :
عمل تقسيم بوته شيوه‌اي متداول جهت تكثير اين گياه است كه در فصل بهار (اواخر اسفند تا اواخر فروردين) صورت مي‌گيرد.
آفات و بيماريها :
به طور كلي چون اين نشاء‌ها در سطوح نسبتاً كوچك جهت زيبائي كاشته مي‌شوند. مشكل چنداني در رابطه با آفات نخواهند داشت. در هر حال از جمله آفات كلم زينتي مي‌توان به موارد زير اشاره نمود.
ـ پروانه سفيد كلم Pieris brassicae L.
اين پروانه سفيد رنگ در روي كلم زينتي تخمگذاري نموده و لارو حشره از برگهاي كلم تغذيه نموده و از برگها فقط رگبرگها را باقي مي‌گذارد.
مبارزه :
مبارزه شيميايي با سم‌هاي كلري مثل تيودان كه به نسبت يك در هزار در آب حل شده باشد، انجام پذيراست. با حشره‌كش ميكربي توريسيد (Thuricid) هم لاروهاي سفيده كلم را مي‌توان از بين برد. مبارزه از طريق سوزاندن باقيمانده برگهاي كلم نيز امكانپذير است.
2ـ شته كلم : Brevicoryne Brassicae L.
اين شته بيشتر روي برگهاي كلم ديده مي‌شود و در تمام نقاط ايران وجود دارد.
ـ مبارزه با آن بوسيله سوزاندن باقيمانده برگهاي كلم انجام مي‌گيرد.
ـ براي مبارزه شيميايي مي‌توان سولفات دونيكوتين 40 % را به نسبت يك تا دو در هزار درصد ليتر آب، با 75 تا 100 قسمت مويان حل كرده و روي كلم‌ها پاشيد.
ـ كاربرد :
ـ اين گياه به طور كلي مقاومت زيادي نسبت به آلودگي و خشكي ندارد، در عين حال در بسياري از نقاط شهر در داخل رفيوژها، لچكي‌ها و ميادين كاشته شده است. بخصوص در رفيوژها و لچكي‌ها كاشت آنها مستلزم حضور انسان، آبياري و مراقبت مي‌باشد كه در نهايت نتيجه مطلوب را از لحاظ زيباسازي نيز ايجاد نمي‌كند و مشاهده برگهاي غبار گرفته و پژمرده اين گياه تاثير مطلوبي بجاي نمي‌گذارد.
ـ در ميادين نيز با رعايت فاصله از حاشيه و بدور از دود مستقيم اگزوز اتومبيل‌ها مي توان از اين گياه استفاده نمود.
ـ بهترين كاربرد اين گياه زيبا كاشت آن در باغ و پارك براي ايجاد نقش همراه با گياهان پوششي هميشه سبز مي‌باشد. بعنوان گياه پوششي كه در زمستان كاربرد دارد مي‌توان از چمن، شبدر، پاپيتال و پيچ تلگرافي استفاده نمود.
