نام عمومی :Deltamethrin
فرمولاسیون شرکت : EC 2.5%
دلتامترين
Oral LD50 : 135-5000 mg/kg
دوره کارنس : 5-3 روز
این آفتکش در بازار با نام تجاری دسیس Decis EC2.5% وجود دارد. دلتامترين از گروه حشره كشهاي پايريتروئيدي بوده و داراي اثر تماسي و گوارشي مي‌باشد. اين تركيب بصورت امولسيون(EC2.5%) طيف وسيعي از حشرات مكنده و جونده را از راسته هاي گوناگون كنترل مي‌كند. اينها بر اساس پايريترين طبيعي ساخته شده است. اين تركيب 15-10 روز روي سطوح سمپاشي شده دوام دارد. دلتامترين در خاك در اثر فعاليت ميكروارگانيسمها ظرف مدت 1 تا 2 هفته تجزيه شده و بطور كلي نيمه عمر (DT50) آن در خاكهاي زراعي كمتر از 23 روز است. ساخت اين آفتكش در جاي خود، انقلابي در توليد و عرضه حشره كشهاي شيميايي به شمار مي‌رود. اين تركيب در برابر نور خورشيد پايداري زيادي دارد (تحت تابش مستقيم اشعه ماوراي بنفشUV). چون خاصيت تبخيري كم و دوام آن روي محصول زياد است. قدرت حشره كشي اين تركيب صد برابر از تركيبات كلره، پنج برابر از تركيبات فسفره و پنج تا ده برابر از ساير پيريتروئيدها بيشتر است. سميت گوارشي اين تركيب براي جانوران خونگرم و انسان زياد مي‌باشد. سطح پوست جانوران خونگرم پوشيده از لايه كراتين مي‌باشد درنتیجه اين سم بر خلاف سموم فسفره غير قابل نفوذ به پوست بدن انسان است، بنابراین نمیتواند وارد جريان خون شود، پس سمیت پوستی پایینی دارد.
مكانيسم اثر :
اين تركيب اثر ضربه اي (knock down) سريع دارد. اين تأثير مستقيماً به اثر كشندگي سم مربوط نيست، زيرا ميزان سم لازم براي ايجاد مرگ و مير معمولاً بسيار بيشتر از مقداري است كه براي فلج كردن آنها مورد نياز مي‌باشد. اثر اين ترکیب مثل پايريترينهاست بطوريكه باعث افتادن سريع حشره مي‌شود و چنانچه غلظت مناسبی انتخاب شود کارایی آن در حشرات بسیار چشمگیر خواهد بود. اثر دلتامترين ناشي از مهار كنندگي اعصاب بوده و با درجه حرارت رابطه مستقيم دارد(برخلاف آمبوش). دلتامترين ميزان حساسيت ناحيه پس سيناپسي را به تحريكات عصبي كاهش مي‌دهد. ميزان رها سازي گاما آمينو بوتريك اسيد (GABA) را در ناحيه پيش سيناپسي افزايش مي‌دهد و باعث ممانعت از انتقال پيامهاي عصبي مي‌شود. دلتامترين چربي دوست بوده و به راحتي جذب لايه كوتيكول حشرات و سطح برگ مي‌شود و در نتيجه در مقابل اثر شسته شدن باران مقاوم است. خاصيت حشره كشي دلتامترين به مقدار دز توصيه شده در مورد هر آفت وپوشش كامل لايه سم روي سطح برگ بستگي دارد.
موارد مصرف :
دلتامترين با طیف اثر وسیع ، به منظور كنترل سنهاي زيان آور، ملخها، لارو بالپولكداران، سرخرطومي‌ها، شته ها، كنه ها، ملخها، ككهاي آفت گياهي، تريپسها، شپشکها، عسلکها، مگسهای سفید گلخانه و پسيلها بر روي گندم، پنبه، سبزيجات، يونجه و شبدر، سويا، چغندر قند، درختان ميوه سردسيري و مركبات مورد استفاده قرار مي‌گيرد، چون دوام آن در محیط کم است، مصرف آن روی سبزیجات قابل توجه می باشد.
سازگاري و اختلاط :
از نظر سازگاري و قابليت اختلاط با قارچكشها و حشره كشها، تاكنون عدم سازگاري آن به اثبات نرسيده است. همچنين دلتامترين فاقد خاصيت خورندگي مي‌باشد.
توجه : موارد توصیه شده، از منابع معتبر و مختلف خارجی و داخلی(کتب ، مقالات و بروشورها) استخراج گردیده و صرفا به منظور آشنایی کارشناسان و کشاورزان محترم با جنبه های مختلف کاربرد این سم می باشد. لذا پیشنهاد می شود که همیشه توصیه سازمان حفظ نباتات را در اولویت قرار دهند. در مورد توصیه های فنی شرکت اكسير كشاورزی نیز انجام آزمایش قبلی در سطح کوچک قبل از مصرف تتوصیه می گردد. در ضمن مسائل و نكات مذكور كلي بوده و بستگي به شرايط محيطي و امكانات موجود دارد. چون شرکت توليد كننده از نحوه شرايط نگهداري، زمان مصرف، مقدار دز مصرفي، چگونگي مصرف، شرايط جوي محيط واختلاط آن با ساير سموم و تركيبات شیمیایی توسط مصرف كننده بي اطلاع مي‌باشد، لذا هيچگونه مسئوليتي متوجه تولید کننده نمي‌باشد .همچنین فروش و مصرف این سم بدون نسخه گیاهپزشکی ممنوع می باشد.
موارد توصيه دلتامترین در محصولات كشاورزي
نام محصول
نام آفت
مقدار مصرف
درختان ميوه سردسيري
برگخوار و جوانه خوار، پسيل گلابي
پروانه فري، شته سبزهلو
پروانه زنبور مانند، سرشاخه خوار هلو
شته سبز سيب، زنبور گلابي، زنبور گوجه
سرخرطومي سيب و گلابي
0/3-0/4 لیتردر هزار ليتر آب
0/5-0/6 لیتردر هزار ليتر آب
0/5-0/6 لیتردر هزار ليتر آب
0/4 لیتردر هزار ليتر آب
0/5-0/6 لیتردر هزار ليتر آب
مركبات
شته ها
پروانه مينوز برگ
0/6 لیتردر هزار ليتر آب
0/3-0/4 لیتردر هزار ليتر آب
گندم
سن هاي زيان آور
0/3 لیتردر هزار ليتر در هكتار
پنبه
كرم غوزه پنبه و شته هاي پنبه
كرم طوقه بر
شب پره گاما، كارادرنيا و پرودنيا
عسلك پنبه
كرم خاردار پنبه
0/4-0/6 لیتر در هكتار
0/4-0/6 لیتر در هكتار
0/5-1 لیتر در هكتار
0/5-0/8 لیتر در هكتار
0/5-0/6 لیتر در هكتار
چغندر قند
كرم طوقه بر، خرطوم كوتاه و كك چغندر
مگس چغندرقند
پرودنيا
0/3-0/4 لیتر در هكتار
0/5-0/6 لیتر در هكتار
0/8-1 لیتر در هكتار
سويا
تريپس و آفات مكنده
0/4-0/6 لیتر در هكتار
يونجه، شبدر و اسپرس
سرخرطومي هاي يونجه و كرمهاي برگخوار
0/4-0/5 لیتر در هكتار
سبزيجات، انگور فرنگي و توتون
مگس ميوه، شته، كرم غوزه پنبه، بيدكلم و پروانه سفيد كلم
مگس سفيد گلخانه
تريپس پياز و كرم طوقه بر
0/4-0/6 لیتر در هكتار
0/5-1 لیتر در هكتار
0/3-0/4 لیتر در هكتار
نخود، نخودفرنگي، باقلا، عدس، كتان، كلزا، گلرنگ و آفتابگردان
اگروتيس سرخرطومي حبوبات
هليوتيس، سن سبز، زنجره
0/3-0/6 لیتر در هكتار
0/3-0/6 لیتر در هكتار
ذرت و سورگوم
هليوتيس
0/6 لیتر در هكتار
